सिटीपोष्ट
काठमाडौँ, २८ मंसिर । आगामी फागुन २१ गतेका लागि तय भएको प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचनमा अब ८२ दिन मात्र बाँकी रहँदा निर्वाचन आयोगले समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीतर्फ सहभागी हुने राजनीतिक दललाई निर्वाचन चिन्ह प्रदान गरेको छ । आयोगले शुक्रबार एक कार्यक्रममार्फत आवश्यक प्रक्रिया पूरा गरी राजनीतिक दल दर्ता गर्नुका साथै सम्बन्धित दललाई चुनाव चिन्हसमेत उपलब्ध गराएको हो ।
निर्वाचन आयोगका सहायक निर्वाचन अधिकृत यज्ञप्रसाद भट्टराईका अनुसार समानुपातिक प्रणालीतर्फ निर्वाचनमा सहभागी हुन इच्छुक राजनीतिक दलले यही मङ्सिर २१, २२ र २३ गते तीन दिनको अवधिमा आवेदन दिएका थिए । निर्धारित समयसीमाभित्र प्राप्त आवेदनहरूको अध्ययन, परीक्षण तथा आवश्यक प्रक्रिया पूरा गरेपछि आयोगले दल दर्ता र चुनाव चिन्ह प्रदान गर्ने कार्य सम्पन्न गरेको उहाँले जानकारी दिनुभयो ।
सहायक निर्वाचन अधिकृत भट्टराईका अनुसार समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीमा सहभागी हुन कूल १०० राजनीतिक दलले आवेदन दिएका थिए । यद्यपि, तीमध्ये दुई वा दुईभन्दा बढी राजनीतिक दलले आपसी सहमतिमा एउटै चुनाव चिन्ह प्रयोग गर्ने गरी आवेदन दिएको हुँदा अन्ततः कूल ९३ वटा निर्वाचन चिन्ह कायम भएको आयोगले जनाएको छ । यसरी आयोगले राजनीतिक दलबीचको सहकार्य र सहमतिको आधारमा चिन्ह निर्धारण गरेको हो ।
निर्वाचन आयोगले २०७९ सालमा सम्पन्न प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचनमा राजनीतिक दलहरूले प्राप्त गरेको समानुपातिक मतको आधारमा क्रमसङ्ख्या तथा निर्वाचन चिन्ह प्रदान गरिएको स्पष्ट पारेको छ । सो निर्वाचनमा समानुपातिक मत प्राप्त गरेका दलहरूलाई अघिल्लो निर्वाचनको परिणामलाई आधार मानेर प्राथमिकता दिइएको छ भने नयाँ तथा अन्य दलहरूको हकमा आयोगमा दर्ता भएको क्रमका आधारमा चुनाव चिन्ह प्रदान गरिएको आयोगको भनाइ छ ।
आयोगले उपलब्ध गराएको जानकारीअनुसार पहिलो क्रमसङ्ख्यामा सूर्य, दोस्रोमा रुख, तेस्रोमा पाँचकुने तारा, चौथोमा घण्टी, पाँचौँमा हलो, छैटौँमा ढल्केको छाता र सातौँमा लाउड स्पिकरलाई निर्वाचन चिन्हका रूपमा निर्धारण गरिएको छ । यी चिन्हहरू अघिल्लो निर्वाचनदेखि नै परिचित तथा मतदातामाझ व्यापक रूपमा चिनिन थालेका चिन्हहरू हुन् ।
यसैगरी, अन्य राजनीतिक दलका लागि पिँध भएको सादा ढकिया, साइकल, मादल, गिलास, लौरो, खुलेको एकल आँखा, जरायो, दुई हात जोडेको नमस्कार, कुखुराको भाले, जग, पञ्जा छाप, इनार, डोको, हँसिया र तारा, कमलको फूल, गितार, घर, हँसियालगायतका विविध प्रकारका चुनाव चिन्हहरू निर्धारण गरिएको आयोगले जनाएको छ । यी चिन्हहरू मतदातालाई दल पहिचान गर्न सहज हुने गरी तयार पारिएको आयोगको भनाइ छ ।
निर्वाचन आयोगका अनुसार केही राजनीतिक दलले आपसी सहमतिमा एकल चुनाव चिन्ह प्रयोग गर्ने निर्णयसमेत गरेका छन् । सोअनुसार नेपाल सङ्घीय समाजवादी पार्टी, बहुजन एकता पार्टी नेपाल र नेपाल जनजागृति पार्टीले ‘बस’ चुनाव चिन्ह प्राप्त गरेका छन् । यस्तै, राष्ट्रिय मुक्ति पार्टी नेपाल, जनता समाजवादी पार्टी र नागरिक उन्मुक्ति पार्टी नेपालले एकल चिन्हका रूपमा ‘चकिया (जाँतो)’ चुनाव चिन्ह पाएका छन् ।
त्यसैगरी, नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माक्र्सवादी) र नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीले ‘कोदालो’ चुनाव चिन्ह प्राप्त गरेका छन् भने सचेत नेपाली पार्टी र नागरिक सर्वोच्चता पार्टी नेपालले ‘जगर भएको सिंह’ चुनाव चिन्ह पाएको आयोगले जनाएको छ । आयोगका अनुसार एकल चिन्ह प्रयोग गर्ने दलहरूबीच स्पष्ट समझदारी कायम भई सोहीअनुसार निर्णय गरिएको हो ।
निर्वाचन आयोगले आगामी प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचनलाई स्वतन्त्र, निष्पक्ष, पारदर्शी र विश्वसनीय बनाउन आवश्यक सबै तयारी तीव्र रूपमा अघि बढाइरहेको जनाएको छ । समानुपातिक प्रणालीतर्फ सहभागी दललाई समयमै चुनाव चिन्ह उपलब्ध गराइनुले निर्वाचन तयारीलाई थप व्यवस्थित र सहज बनाउने अपेक्षा गरिएको छ ।
आयोगले राजनीतिक दल, उम्मेदवार, मतदाता र सरोकारवाला सबै पक्षलाई निर्वाचनसम्बन्धी कानुनी व्यवस्था र आचारसंहिताको पालना गर्न आग्रह गर्दै लोकतान्त्रिक अभ्यासलाई सुदृढ बनाउने दिशामा सबैको सहकार्य आवश्यक रहेको धारणा व्यक्त गरेको छ । आगामी निर्वाचनले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रलाई अझ सशक्त बनाउने विश्वास आयोगले व्यक्त गरेको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्